Tafsir sury al-Fatiha, cz.1 'Alhamdulillahi Rabil Aalamin'

Bismillaah ar-Rahman ar-Raheem

Al hamdu lillaahi rabbil ‘alameen

Ar-Rahman ar-Raheem Maaliki yaumid Deen

Iyyaaka na’abudu wa iyyaaka nasta’een

Ihdinas siraatal mustaqeem

Siraatal ladheena an ‘amta’ alaihim

Ghairil maghduubi’ alaihim waladaaleen 
Aameen

  W Imię Boga Miłosiernego i Litościwego!

  Chwała Bogu, Panu światów,

Miłosiernemu i Litościwemu,

Królowi Dnia Sądu.

Oto Ciebie czcimy i Ciebie prosimy o pomoc.

  Prowadź nas drogą prostą

  drogą tych, których obdarzyłeś dobrodziejstwami;
      nie zaś tych, na których jesteś zagniewany, i nie tych, którzy błądzą.

Alhamdulillahi Rabbi al Aalameen

 

 ٱلۡحَمۡدُ هَ لِلَّ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمَين

Istnieje różnica opinii, jeśli chodzi o to, czy to jest pierwszy werset sury czy drugi (pierwszym miałby być bismilah). W poniższym wyjaśnieniu, będziemy podążać za pierwszą opinią, a mianowicie, że jest to pierwszy werset.

Wyrażenie ‘Alhamdulillah’ jest szerszym pojęciem, nie oznacza jedynie podziękowań, bowiem podziękowania nie wymagają i nie sugerują wychwalania – raczej zawiera w sobie większe znaczenie. Ibrahim (pokój z nim) podziękował swojemu ojcu, ponieważ Allah nakazał mu to zrobić, ale nie wychwalał go. Bóg zasługuje na podziękowanie i uwielbienie jednocześnie. Dlatego, w wyrażeniu, ‘Alhamdulillah’ uwielbienie i podziękowania sa połączone ze sobą. 

Dlatego, właściwym tłumaczeniem tej części wersetu byłoby:

‘Wszelka chwała i podziękowania należą się Bogu’.

Trzeba zauważyć, że rzeczownik odsłowny (odczasownikowy) ‘pochwała’ jest wspomniany tutaj jako rzeczownik, a nie czasownik (wychwalać Boga). Ta subtelna cecha sugeruje trwałość, gdzie rzeczowniki oznaczają trwałość, a czasowniki ograniczenie czasowe. I to jest właściwe, ponieważ wychwalanie Allah jest nieskończone, było przed nami, jest teraz i pozostanie po nas. Także, kiedy mówimy ‘Alhamdulillah’, deklarujemy, że wszelka chwała i podziękowania należą się Allah i że są one niezależne od nas.

Kolejna część ‘Rabb Aalameen’ ma wielki wpływ na nasze życie. Przeważnie słowo ‘Rabb’ jest tłumaczone jako 'Pan', mimo że jest to prawdopodobnie najbliższe znaczenie w języku polskim, to nie ukazuje w pełni kontekst Quranu.

Słowo ‘Rabb’ w tym wersecie jest powiązane ze słowem ‘Huda’, które oznacza ‘poradnictwo, kierownictwo, pokierowanie, wskazówka’. Jest to logiczne, bowiem pierwszym zachowaniem niewolnika wobec jego pana byłoby zapytanie się o poradnictwo i instrukcje. Po arabsku wskazówka jest powiązana z ‘Hadiya’, co oznacza ‘podarunek’. Dla Arabów wskazówka również była darem, dla beduina, który zgubił się na pustyni, nic nie jest bardziej wartościowe, niż pokierowanie. Mówienie o ‘panu’ byłoby niekompletne bez wspomnienia o ‘niewolniku’ nad którym jest pan. Podobnie, następna część wersetu wspomina niewolnika jako ‘Aalameen’, które odnosi się do wszystkich rodzajów istot stworzonych lub rzeczy we wszechświecie, ale w szczególności do ludzi i dżinów.

W Quranie, słowo ‘Rabb’ wymienione jest prawie tak samo często, jak słowo ‘wskazówka’ (هدى), np.:

Innani hadaani rabbi ila siratil mustaqim, sabbihisma rabbikal a’alaa.

 

Naturalnym pytaniem byłoby pytanie o ich relacje.

Jeśli pan nie mówi nic do swojego niewolnika, niewolnik mógłby zapytać się swojego pana, co chce, aby zrobił, ponieważ bez instrukcji jak mógłby być jego niewolnikiem? Niewolnik nie może być niewolnikiem swojego pana, bez bycia posłusznym wobc swego pana. Natomiast posłuszeństwo jest aktem na podstawie wiedzy w formie instrukcji od swojego pana i jego wskazówki. Jeśli sługa postępuje wbrew tej wiedzy, wtedy zbłądzi. Dlatego zaraz po zadeklarowaniu Boga jako Pana (Rabb), odrazu pytamy się o wskazówkę. 

Także szczegółowe tłumaczenie tego wersetu byłoby:

‘Wszelka chwała i podziękowania należą się Allah, Pana wszelkiej rzeczy i wszystkiego, co zostało stworzone przez Niego.”

 

A Allah wie Najlepiej.

źródło: bayyinah tafsir of Nouman Ali Khan